Bí mật về Kim Phượng: tiểu sử, quê quán và cuộc đời đầy thú vị

Tiểu sử nghệ sĩ Kim Phượng là câu chuyện về một nghệ sĩ đa tài trong lĩnh vực cải lương tuồng cổ, người đã cống hiến trọn đời cho nghệ thuật truyền thống Việt Nam. Bà không chỉ nổi tiếng với vai trò diễn viên múa tài năng mà còn là chuyên gia phục trang hàng đầu, được nhiều nghệ sĩ kính trọng và yêu mến. Kim Phượng là ai và hành trình nghệ thuật của bà đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả yêu mến sân khấu cải lương.

Kim Phượng là ai?

Kim Phượng là ai – câu hỏi mà nhiều khán giả yêu nghệ thuật cải lương quan tâm. Bà là một nghệ sĩ cải lương gạo cội, thành viên trụ cột của đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long – một trong những gia tộc nghệ thuật lớn nhất Sài Gòn. Sự nghiệp của Kim Phượng trải dài từ diễn viên múa, cải lương đến thiết kế phục trang, tạo nên một di sản nghệ thuật đáng trân trọng.

Thông tin	Chi tiết
Họ và tên	Nguyễn Thị Ngọc Hoa
Nghệ danh	Kim Phượng (giai đoạn diễn viên múa: Ngọc Hoa)
Sinh nhật	Năm 1955
Nơi sinh	Sài Gòn (nay là Thành phố Hồ Chí Minh)
Nghề nghiệp	Nghệ sĩ cải lương, diễn viên múa, chuyên gia phục trang
Lĩnh vực hoạt động	Cải lương tuồng cổ, thiết kế phục trang sân khấu
Độ nổi tiếng	⭐⭐⭐⭐ (4/5 sao)
Điểm nổi bật	Một trong bốn cô đào tài năng của đoàn Huỳnh Long, chuyên gia phục trang hàng đầu
Ngày qua đời	25/7/2021 (hưởng thọ 66 tuổi)

Cuộc đời và sự nghiệp của Kim Phượng

Cuộc đời của Kim Phượng là câu chuyện về sự cống hiến không ngừng nghỉ cho nghệ thuật truyền thống. Từ những ngày đầu làm nghề đến khi trở thành chuyên gia phục trang được kính trọng, bà đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển đầy ấn tượng.

Tuổi thơ và xuất thân từ gia đình nghệ thuật

Tuổi thơ của Kim Phượng gắn liền với nghệ thuật sân khấu cải lương. Bà sinh năm 1955 tại Sài Gòn trong gia đình của ông bầu Bảy Huỳnh và nghệ sĩ Ngọc Hương – những người sáng lập gánh hát Chánh Thành, tiền thân của đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long. Gia đình bà có 10 người con, tất cả đều theo nghề sân khấu và nhiều người đã trở thành những nghệ sĩ nổi tiếng.

Bà là em ruột của những tên tuổi lớn như nghệ sĩ Bạch Mai, nghệ sĩ Thanh Bạch, nghệ sĩ Bạch Lan, nghệ sĩ Phượng Nga và nhạc sĩ Thanh Châu. Lớn lên trong môi trường nghệ thuật đậm đà, bà sớm bộc lộ năng khiếu và đam mê với sân khấu cải lương tuồng cổ.

Sự nghiệp nghệ thuật của Kim Phượng

Hành trình phát triển của Kim Phượng trong nghệ thuật trải qua nhiều giai đoạn đáng chú ý. Mỗi giai đoạn đều thể hiện sự đa tài và tâm huyết của bà với nghệ thuật truyền thống.

Thời kỳ đầu với nghệ danh Ngọc Hoa

Bước vào nghiệp diễn với nghệ danh Ngọc Hoa, Kim Phượng khởi nghiệp là một diễn viên múa tài năng. Bà được các nghệ sĩ tên tuổi như NSND Đinh Bằng Phi, NSND Thành Tôn, NSND Năm Đồ truyền nghề và dạy bảo bài bản. Với năng khiếu thiên phú và sự chăm chỉ, bà nhanh chóng ghi dấu ấn trong lòng khán giả.

Thời kỳ này, bà tham gia đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long với những vai đào võ, đào lẳng. Thông tin về Kim Phượng cho thấy bà đã học hỏi và rèn giũa kỹ năng diễn xuất, vũ đạo và võ thuật một cách bài bản từ các thầy giáo tài danh.

Chuyển hướng sang cải lương tuồng cổ – thời kỳ hoàng kim

Sau giai đoạn diễn viên múa, bà chuyển hướng sang cải lương tuồng cổ và trở thành một trong những nghệ sĩ nổi bật nhất của đoàn Huỳnh Long. Cùng với các chị em là nghệ sĩ Bạch Mai, Phượng Nga, và Bạch Lan, nghệ sĩ Kim Phượng tạo nên nhóm bốn cô đào duyên dáng, tài năng góp phần làm nên thương hiệu Huỳnh Long.

“Những khán giả đã từng đến xem các vở diễn của Đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long đều biết rõ về nghệ sĩ Kim Phượng. Chị là một trong những trụ cột quan trọng của đoàn.” – NSƯT Ngọc Huyền

Bà có nhiều vai diễn ấn tượng trên sân khấu, góp phần vào thành công của loạt tác phẩm vang bóng một thời. Sự nghiệp của Kim Phượng giai đoạn này đạt đến đỉnh cao với những vai diễn xuất sắc được khán giả yêu mến.

Nghề phục trang – dấu ấn đặc biệt trong cuộc đời

Sau năm 1975, Kim Phượng chuyển sang đam mê làm nghề chế tác phục trang. Bà được bà Hai Cố Đô – một chuyên gia phục trang lão luyện từ Pháp về nước – truyền nghề và dạy bảo tận tình. Đây là bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp của bà.

Khi bà Hai Cố Đô lớn tuổi, bà đã trao toàn bộ dây chuyền sản xuất và công nghệ làm phục trang cho nghệ sĩ phục trang Kim Phượng. Từ đó, bà trở thành một chuyên gia cung cấp phục trang, đạo cụ, mũ mão cho các đoàn hát và hãng phim video cải lương khi họ cần thực hiện các tác phẩm cổ trang.

NSND Ngọc Giàu từng tâm sự về bà trong một chương trình vinh danh các nghệ sĩ làm nghề phục trang:

“Điều đáng quý ở nghệ sĩ Kim Phượng chính là nhiệt tình, luôn tìm tòi cái mới để chế tác những bộ phục trang đẹp. Bà là người nghệ sĩ âm thầm đứng sau lưng ánh hào quang của giới nghệ sĩ chúng tôi.”

Những tác phẩm và dự án nổi bật của Kim Phượng

Thành tích của Kim Phượng trong sự nghiệp nghệ thuật vô cùng phong phú và đa dạng. Bà đã để lại dấu ấn sâu đậm qua nhiều vở diễn và dự án phục trang quan trọng.

Các vở diễn cải lương tuồng cổ tiêu biểu

Trong vai trò diễn viên, bà đã tham gia nhiều vở diễn kinh điển của đoàn Huỳnh Long. Những tác phẩm này đã góp phần tạo nên thương hiệu vang bóng của đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long.

• Tình sử A Nàng – Một trong những vở diễn kinh điển mà bà để lại dấu ấn đậm nét với vai diễn đầy cảm xúc
• Xử án Phi Giao – Vở diễn nổi tiếng với những pha xử án công minh, bà thể hiện xuất sắc vai đào thương
• Thập tứ nữ anh hào – Tác phẩm về những nữ anh hùng, bà đảm nhận vai đào võ đầy khí phách
• Anh hùng bán than – Vở diễn lịch sử nổi tiếng của đoàn Huỳnh Long
• Xuân về trên đỉnh Mã Phi – Tác phẩm gắn với thương hiệu Huỳnh Long thời kỳ hoàng kim

Các dự án phục trang ấn tượng

Sau khi chuyển sang nghề phục trang, Kim Phượng đã thiết kế trang phục cho vô số vở diễn và dự án phim ảnh. Công việc thiết kế phục trang của bà được đánh giá cao về tính chuyên nghiệp và tâm huyết.

Dự án	Năm	Vai trò
Ngọn lửa Thăng Long	Trước 2021	Thiết kế phục trang cho bộ phim của đạo diễn NSND Lý Huỳnh
Song Lang	2018	Phụ trách phục trang cho bộ phim của đạo diễn Leon Quang Lê
Các vở diễn tuồng cổ Huỳnh Long	Sau 1975	Thiết kế phục trang cho tất cả các vở diễn của đoàn
Triển lãm NSND Đinh Bằng Phi	Tháng 11/2020	Chuẩn bị phục trang nhân vật nhà vua cho bức tượng sáp trưng bày

NSND Đinh Bằng Phi từng xúc động nhớ về bà: “Chị Kim Phượng có mặt rất sớm, lo chu đáo mọi việc khi tôi tổ chức triển lãm. Chị là một thành viên xuất sắc của Đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long.”

Hoạt động thiện nguyện và đóng góp cho cộng đồng nghệ sĩ

Kim Phượng không chỉ nổi tiếng với tài năng nghệ thuật mà còn được biết đến với tấm lòng nhân ái. Bà luôn quan tâm đến đời sống của các nghệ sĩ đồng nghiệp, đặc biệt là những người gặp hoàn cảnh khó khăn.

Trong giới sân khấu cải lương, ai cũng quý bà ở tính cách hòa nhã, thương người. Bà rất thương đàn em, đôi khi không lấy tiền phục trang đối với nhóm nghệ sĩ trẻ khi biết họ đang gặp khó khăn về tài chính. Đây là một trong những điểm đẹp trong tính cách của bà mà mọi người đều trân trọng.

Soạn giả Hoàng Song Việt từng chia sẻ:

“Nghe đồng nghiệp nào đang gặp hoạn nạn, chị tìm tới giúp đỡ ngay. Trong giới sân khấu, ai cũng quý chị ở tính cách hòa nhã, thương người. Chị gần như làm cầu nối cho các anh em nghệ sĩ tuồng cổ.”

Bà thường xuyên tổ chức và tham gia các chuyến thiện nguyện cho nghệ sĩ nghèo, công nhân hậu đài. Trước khi dịch COVID-19 bùng phát, cứ đều đặn dăm bữa nửa tháng, bà lại tổ chức trao quà từ thiện cho nghệ sĩ nghèo khó. NSƯT Ngọc Khanh cho biết: “Mỗi khi chuẩn bị cho một ‘đứa con tinh thần’ ra đời, bà luôn nói vở diễn đó như được rứt ra từ máu thịt.”

Những đóng góp âm thầm cho nghệ thuật truyền thống

1. Giữ gìn nghệ thuật tuồng cổ: Bà cống hiến hết mình để bảo tồn và phát triển nghệ thuật cải lương tuồng cổ Việt Nam
2. Truyền nghề cho thế hệ sau: Bà nhiệt tình chia sẻ kinh nghiệm và kỹ thuật chế tác phục trang cho các nghệ sĩ trẻ
3. Kết nối cộng đồng nghệ sĩ: Bà đóng vai trò cầu nối giữa các nghệ sĩ, giúp đỡ nhau trong nghề nghiệp và cuộc sống

Gia đình và cuộc sống riêng tư của Kim Phượng

Gia đình Kim Phượng là điểm tựa tinh thần cho bà trong suốt cuộc đời cống hiến cho nghệ thuật. Bà kết hôn với ông Tám Anh – một chuyên viên nhắc tuồng và chủ nhiệm các hãng phim video cải lương nổi tiếng.

Cuộc hôn nhân của họ được đánh giá là hạnh phúc và êm ấm. Ông Tám Anh luôn ủng hộ bà trong sự nghiệp nghệ thuật, đồng thời cả hai đều có chung niềm đam mê với cải lương tuồng cổ.

Bà có ba người con. Tuy nhiên, cuộc đời bà gặp phải nỗi đau lớn khi chồng qua đời sớm. Sau khi mất chồng, bà ở vậy suốt 24 năm, một mình gánh vác trách nhiệm nuôi dạy ba người con ăn học. Kim Phượng là một người mẹ mẫu mực, vừa lo toan cho con cái vừa tiếp tục cống hiến cho nghệ thuật.

Bà sống có trách nhiệm với gia đình, luôn đặt hạnh phúc của con cái lên hàng đầu. Dù công việc bận rộn với các dự án phục trang và hoạt động thiện nguyện, bà vẫn luôn dành thời gian chăm sóc gia đình.

Cháu gái bà – nghệ sĩ Bình Tinh (con của nghệ sĩ Bạch Mai) – từng tâm sự: “Dì Kim Phượng của tôi là người rất tận tâm với gia đình và nghề nghiệp. Dì luôn là tấm gương cho chúng tôi noi theo.”

Sự ra đi đột ngột của Kim Phượng vì COVID-19

Kim Phượng qua đời vào trưa ngày 25 tháng 7 năm 2021, để lại nỗi đau thương lớn cho gia đình, đồng nghiệp và khán giả yêu mến. Bà ra đi ở tuổi 66 sau khi mắc COVID-19 kết hợp với các bệnh nền.

Trước đó, trong nhiều ngày, bà có dấu hiệu ho, sốt nhẹ nhưng không nghĩ rằng đó là triệu chứng của COVID-19. Chiều ngày 24 tháng 7 năm 2021, tình trạng sức khỏe của bà chuyển biến xấu, bà cảm thấy khó thở nên được người nhà đưa vào Bệnh viện Điều dưỡng & phục hồi chức năng (Quận 8, TP.HCM).

Tại bệnh viện, bà được làm xét nghiệm và kết quả cho thấy dương tính với virus SARS-CoV-2. Do nhiều bệnh nền như cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường, tình trạng sức khỏe của bà nhanh chóng suy kiệt. Mặc dù được lắp máy trợ thở và các bác sĩ đã nỗ lực hết sức, nghệ sĩ Kim Phượng đã không qua khỏi và ra đi vào lúc 12h50 trưa ngày 25/7/2021.

Đại tang của gia tộc Huỳnh Long

Sự ra đi của Kim Phượng là một phần trong đại tang mà gia tộc Huỳnh Long phải chịu trong đại dịch COVID-19. Chỉ trong vòng hơn một tháng, gia đình cải lương tuồng cổ Huỳnh Long đã mất đi ba nghệ sĩ tài danh: nghệ sĩ Kim Phượng (25/7/2021), nhạc sĩ Thanh Châu (8/8/2021), và nghệ sĩ Bạch Mai (25/8/2021).

Do tình hình dịch bệnh ở TP.HCM căng thẳng, gia đình không thể tổ chức tang lễ đàng hoàng cho bà. Linh cữu của bà đã được hỏa táng ngay, gia đình chờ nhận tro cốt từ bệnh viện. Sau khi dịch bệnh qua đi, gia đình mới tổ chức lễ cầu siêu chung thất 49 ngày cho các thành viên đã khuất vào ngày 12/10/2021 tại chùa Giác Hoàng.

Đạo diễn Thanh Hiệp ngậm ngùi chia sẻ: “Do tình hình dịch bệnh căng thẳng, không thể có một tang lễ đàng hoàng, tử tế như chị đã từng chăm lo cho những đám tang nghệ sĩ quá cố.”

Thương tiếc từ giới nghệ sĩ và khán giả

Thông tin về sự ra đi của nghệ sĩ Kim Phượng đã khiến nhiều nghệ sĩ và khán giả đau lòng, bất ngờ. Các nghệ sĩ như Minh Nhí, Hồng Vân, Trịnh Kim Chi, Hữu Quốc, Hữu Châu, Lê Giang đều có những lời chia buồn sâu sắc với gia đình.

Nghệ sĩ Bo Bo Hoàng (HCV giải Thanh Tâm 1968) tâm sự: “Chị ra đi để lại nhiều thương tiếc cho nghệ sĩ đồng nghiệp và khán giả. Chị là một người tận tụy với nghề. Không thể ngờ chị ra đi đột ngột, thật nhiều cảm xúc khi nhắc đến cô đào một thời của đoàn Huỳnh Long.”

Nghệ sĩ Bình Tinh – đoàn trưởng đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long và là cháu gái của bà – xác nhận tin buồn nhưng quá đau buồn nên không thể chia sẻ gì thêm. Sau này, chị tâm sự: “Có ai như tôi trong một tháng chịu nỗi đau mất đến bốn người thân ruột thịt. Nhưng bù lại sau bao mất mát tôi nhận được rất nhiều tình yêu thương.”

Di sản nghệ thuật và bài học từ cuộc đời Kim Phượng

Tiểu sử nghệ sĩ Kim Phượng là câu chuyện về sự cống hiến không ngừng nghỉ cho nghệ thuật truyền thống. Bà đã để lại một di sản vô giá cho nền cải lương tuồng cổ Việt Nam, không chỉ qua những vai diễn xuất sắc mà còn qua những bộ trang phục tinh xảo được chế tác bởi đôi bàn tay tài hoa.

Tính cách hòa nhã, thương người và luôn sẵn sàng giúp đỡ đồng nghiệp của bà là tấm gương sáng cho các thế hệ nghệ sĩ sau noi theo. Bà đã chứng minh rằng một nghệ sĩ không chỉ cần tài năng mà còn cần có tấm lòng nhân ái và tinh thần đoàn kết cộng đồng.

Những giá trị còn mãi

• Tinh thần tận tụy với nghề: Bà luôn coi nghệ thuật là máu thịt, cống hiến hết mình cho mỗi dự án
• Tài năng đa dạng: Từ diễn xuất đến thiết kế phục trang, bà thành công ở nhiều lĩnh vực
• Lòng nhân ái: Bà luôn quan tâm, giúp đỡ đồng nghiệp, đặc biệt là những người gặp khó khăn
• Tinh thần trách nhiệm: Vừa lo cho gia đình vừa cống hiến cho nghệ thuật và cộng đồng

NSƯT Ngọc Khanh đánh giá: “Sân khấu tuồng cổ Huỳnh Long mất đi một nghệ sĩ và chuyên viên phục trang tài năng, đạo đức, phong cách làm việc với tinh thần dấn thân. Gia tộc Huỳnh Long đã được công chúng yêu mến, tình cảm đó được nuôi lớn từ việc chăm chút trong từng khâu mà nghệ sĩ Kim Phượng hầu như đều chạm đến.”

Kim Phượng là ai? Bà là một nghệ sĩ đa tài, một người phụ nữ mạnh mẽ và là tấm gương sáng về lòng nhân ái trong giới nghệ sĩ. Cuộc đời của Kim Phượng là hành trình cống hiến không ngừng nghỉ cho nghệ thuật cải lương tuồng cổ, từ vai trò diễn viên múa tài năng đến chuyên gia phục trang hàng đầu được kính trọng.

Sự nghiệp của Kim Phượng đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả và đồng nghiệp. Dù đã ra đi, nhưng những đóng góp và tấm lòng của bà với nghệ thuật truyền thống sẽ mãi được nhớ đến. Tiểu sử nghệ sĩ Kim Phượng là minh chứng cho sự tận tụy, tài năng và lòng nhân ái – những giá trị đáng được trân trọng và noi theo.