Tìm hiểu tiểu sử Bùi Như Lai: sinh năm bao nhiêu, quê ở đâu và cuộc đời thú vị

Bùi Như Lai là ai? Đây là câu hỏi được nhiều khán giả truyền hình quan tâm sau khi ông xuất hiện trong các phim giờ vàng VTV. Tiểu sử Bùi Như Lai ghi nhận ông là nghệ sĩ ưu tú, đạo diễn sân khấu tài năng, hiện đang giữ chức vụ Hiệu trưởng Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội từ tháng 9/2025, người đã cống hiến hơn 20 năm cho nghệ thuật sân khấu đương đại Việt Nam.

Bùi Như Lai là ai?

Bùi Như Lai là diễn viên, đạo diễn sân khấu và nhà giáo người Việt Nam, được biết đến với những đóng góp xuất sắc cho nền sân khấu đương đại. Sự nổi tiếng của Bùi Như Lai bắt nguồn từ các vở kịch có chiều sâu nhân văn và phong cách đạo diễn độc đáo, đặc biệt là các tác phẩm về những số phận con người gắn với các vấn đề xã hội.

Thông tin	Chi tiết
Họ và tên	Bùi Như Lai
Sinh nhật	28/12/1979
Tuổi	46 tuổi (tính đến 2025)
Nơi sinh	Hà Nội, Việt Nam
Nghề nghiệp	Diễn viên, Đạo diễn sân khấu, Nhà giáo
Lĩnh vực hoạt động	Sân khấu kịch, Điện ảnh, Giáo dục nghệ thuật
Danh hiệu	Nghệ sĩ Ưu tú (2019), Tiến sĩ Nghệ thuật học
Chức vụ hiện tại	Hiệu trưởng ĐH Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội
Độ nổi tiếng	⭐⭐⭐⭐ (4/5 sao)
Điểm nổi bật	Đạo diễn sân khấu đương đại xuất sắc, nhiều giải thưởng quốc tế

Cuộc đời và sự nghiệp của Bùi Như Lai

Cuộc đời của Bùi Như Lai là câu chuyện về một nghệ sĩ tài năng với hành trình từ diễn viên trẻ đến đạo diễn sân khấu đương đại hàng đầu, rồi trở thành nhà giáo và lãnh đạo giáo dục nghệ thuật. Sự nghiệp của Bùi Như Lai trải qua nhiều giai đoạn phát triển đầy ấn tượng, từ sân khấu đến điện ảnh, từ sáng tạo nghệ thuật đến công tác đào tạo thế hệ nghệ sĩ trẻ.

Thuở niên thiếu của Bùi Như Lai

Bùi Như Lai sinh năm bao nhiêu? Ông sinh ngày 28 tháng 12 năm 1979 trong một gia đình nông dân bình thường tại Hà Nội. Tuổi thơ của Bùi Như Lai gắn liền với cuộc sống giản dị của vùng quê, nơi ông lớn lên với những giá trị lao động chân chất và tinh thần cần cù.

Ngay từ nhỏ, Bùi Như Lai đã có niềm đam mê với nghệ thuật biểu diễn. Dù xuất thân từ gia đình lao động không có truyền thống nghệ thuật, ông vẫn quyết tâm theo đuổi ước mơ trở thành nghệ sĩ sân khấu chuyên nghiệp.

Hành trình sự nghiệp của Bùi Như Lai

Hành trình phát triển của Bùi Như Lai là minh chứng cho sự kiên trì và tài năng vượt trội trong lĩnh vực nghệ thuật sân khấu. Từ một sinh viên đam mê, ông đã trở thành một trong những đạo diễn sân khấu đương đại được đánh giá cao nhất Việt Nam, với nhiều tác phẩm đoạt giải thưởng quốc tế và danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú danh giá.

Bước đầu vào nghề của Bùi Như Lai

Năm 2002, Bùi Như Lai tốt nghiệp ngành Diễn viên kịch Điện ảnh – Truyền hình tại Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội. Ngay sau khi ra trường, ông gia nhập Nhà hát Tuổi trẻ, nơi ông bắt đầu hành trình chinh phục khán giả với vai trò diễn viên sân khấu.

Chỉ sau một năm hoạt động, năm 2003, Bùi Như Lai nổi tiếng nhờ điều gì? Ông đã giành được danh hiệu Tài năng trẻ Sân khấu nhờ vai diễn Edip xuất sắc trong vở “Edip làm vua”. Đây là bước ngoặt đầu tiên đưa tên tuổi của ông đến với giới chuyên môn và khán giả yêu sân khấu.

“Nghệ thuật đương đại giải phóng người nghệ sĩ và cho họ quyền tự do sáng tạo không giới hạn” – Nghệ sĩ Nhân dân, Tiến sĩ Trung Kiên nhận xét về phong cách sân khấu mà Bùi Như Lai theo đuổi.

Thời kỳ đột phá của Bùi Như Lai

Giai đoạn 2002-2005 đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp của Bùi Như Lai khi ông được chọn tham gia khóa học “Nâng cao năng lực sáng tạo của con người” do Nhà hát David Glass (Anh Quốc) tổ chức. Đây là cơ hội để ông tiếp xúc với những phương pháp sân khấu hiện đại và mở rộng tư duy nghệ thuật.

Sau khi từng nghĩ đến việc từ bỏ nghề diễn, Bùi Như Lai được đạo diễn Lê Hùng khuyên nên chuyển sang làm đạo diễn sân khấu. Năm 2005, ông quyết định theo học ngành Đạo diễn sân khấu và tốt nghiệp năm 2009, tiếp tục bảo vệ luận văn Thạc sĩ Nghệ thuật Sân khấu (2010-2012), và cuối cùng đạt học vị Tiến sĩ Nghệ thuật học năm 2021.

Thông tin về Bùi Như Lai trong giai đoạn này cho thấy ông đã nhanh chóng khẳng định tài năng với vai trò đạo diễn. Tại Nhà hát Tuổi trẻ, ông trải qua các vị trí từ Trưởng đoàn Kịch hình thể đến Trưởng đoàn Kịch 1, dàn dựng nhiều vở diễn có tính đột phá về đề tài và hình thức biểu diễn.

Bùi Như Lai trở thành nhà giáo

Năm 2019, Bùi Như Lai nhận được lời mời từ Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Đình Thi về giảng dạy tại Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội. Đây là bước chuyển mình quan trọng khi ông quyết định cống hiến cho sự nghiệp đào tạo thế hệ nghệ sĩ trẻ.

Trong hành trình làm việc tại nhà trường, ông lần lượt giữ các chức vụ:

• Phó Trưởng khoa Sân khấu: Bắt đầu công tác giảng dạy và quản lý, góp phần đổi mới chương trình đào tạo
• Trưởng khoa Sân khấu: Lãnh đạo khoa, phát triển các chương trình đào tạo gắn với thực tiễn nghệ thuật
• Phó Hiệu trưởng: Tham gia ban lãnh đạo nhà trường, định hướng chiến lược phát triển
• Hiệu trưởng (từ tháng 9/2025): Chính thức được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch bổ nhiệm làm Hiệu trưởng theo Quyết định 3058/QĐ-BVHTTDL ngày 21/8/2025

Bùi Như Lai quay lại màn ảnh

Sau hơn 15 năm vắng bóng màn ảnh nhỏ, năm 2023, Bùi Như Lai bất ngờ trở lại với vai Tố trong phim truyền hình “Dưới bóng cây hạnh phúc” do NSƯT Vũ Trường Khoa đạo diễn. Vai diễn này mang đến cho ông sự chú ý lớn từ khán giả truyền hình, đặc biệt là giới trẻ chưa biết nhiều về ông.

Năm 2025, ông tiếp tục gây ấn tượng với vai ông Chính trong phim “Cha tôi, người ở lại”, một lần nữa đóng cặp với NSƯT Thái Sơn. Ngoài ra, tin tức của Bùi Như Lai còn gây chú ý khi ông đảm nhận vai trò đạo diễn sân khấu cho chương trình Táo Quân 2025, được nhiều khán giả khen ngợi.

“Tôi nhận lời trở lại màn ảnh nhỏ xuất phát từ việc muốn dùng những kinh nghiệm, trải nghiệm thực tế để đưa vào những bài giảng cho các bạn sinh viên” – Bùi Như Lai chia sẻ về lý do tham gia phim truyền hình.

Những thành tích nổi bật trong sự nghiệp của Bùi Như Lai

Thành tích của Bùi Như Lai là minh chứng cho hơn 20 năm cống hiến không ngừng nghỉ cho nghệ thuật sân khấu Việt Nam. Ông không chỉ xuất sắc trong vai trò diễn viên và đạo diễn mà còn là nhà giáo tận tâm, người định hướng cho thế hệ nghệ sĩ trẻ.

Những nỗ lực sáng tạo và cống hiến của ông đã được ghi nhận qua nhiều giải thưởng danh giá trong và ngoài nước. Dưới đây là bảng tổng hợp các thành tích tiêu biểu:

Năm	Giải thưởng / Thành tích	Tác phẩm / Sự kiện
2003	Giải Tài năng trẻ Sân khấu	Vai diễn Edip trong “Edip làm vua”
2019	Danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú	Đóng góp xuất sắc cho nghệ thuật sân khấu
2019	Huân chương Lao động hạng III	Cống hiến cho nghệ thuật và đào tạo
2020	Giải Đạo diễn sáng tạo xuất sắc + Huy chương Vàng	Vở “Tái sinh” – Liên hoan nghệ thuật sân khấu về hình tượng CAND
2021	Bằng khen của Bộ trưởng Bộ VHTTDL	Đạo diễn “Chén thuốc độc” – kỷ niệm 100 năm Sân khấu Kịch nói VN
2021	Tiến sĩ Nghệ thuật học	Bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ
2022	Huy chương Vàng	Vở “Đến bờ bên kia” – Liên hoan Quốc tế Sân khấu thử nghiệm lần V
2022	Huy chương Bạc	Vở “Ê-đíp làm vua” – Liên hoan Quốc tế Sân khấu thử nghiệm lần V
2024	Nhiều giải thưởng	Vở “Như hạt mưa sa” – Liên hoan sân khấu các trường nghệ thuật châu Á
2025	Hiệu trưởng ĐH Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội	Quyết định 3058/QĐ-BVHTTDL ngày 21/8/2025

Các vở diễn tiêu biểu của Bùi Như Lai

Phong cách đạo diễn của Bùi Như Lai được đánh giá là độc đáo, táo bạo và mang tính nhân văn sâu sắc. Ông thường lựa chọn những đề tài gắn với các vấn đề xã hội nhạy cảm, từ người đồng tính, bệnh tật cho đến những số phận oan trái, đau khổ của con người.

Dưới đây là những vở diễn đánh dấu sự nghiệp của Bùi Như Lai với vai trò đạo diễn:

1. “Edip làm vua”: Tác phẩm bi kịch cổ đại Hy Lạp được Bùi Như Lai tái hiện với phong cách hiện đại, nhấn mạnh tinh thần chịu trách nhiệm và vượt lên số phận của con người. Vở diễn đại diện Việt Nam tham dự Liên hoan các Trường đào tạo nghệ thuật sân khấu châu Á (ATEC) lần thứ VI năm 2021 và đoạt Huy chương Bạc tại Liên hoan Quốc tế Sân khấu thử nghiệm 2022.
2. “Đừng đợi đến ngày mai” (2011): Dự án đặc biệt tái hiện nỗi đau của những con người phải chịu đựng oan trái, khổ cực trong cuộc sống. Vở diễn thể hiện tâm huyết của Bùi Như Lai trong việc đem nghệ thuật gần gũi với những vấn đề xã hội thực tế.
3. “Hãy là chính mình” (2012): Vở kịch hình thể về đồng tính nữ dựa trên nghiên cứu thực tế, được biểu diễn miễn phí tại nhiều trường đại học trên toàn quốc. Tác phẩm kêu gọi cộng đồng xã hội bỏ đi kỳ thị, sẵn sàng đón nhận và bao dung những người thuộc cộng đồng LGBT+.
4. “Tái sinh” (2020): Vở diễn đoạt giải Đạo diễn sáng tạo xuất sắc và Huy chương Vàng tại Liên hoan nghệ thuật sân khấu về hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân. Đây là tác phẩm thể hiện tài năng dàn dựng và khả năng khai thác chiều sâu tâm lý nhân vật của Bùi Như Lai.
5. “Chén thuốc độc” (2021): Vở kịch nói đầu tiên của nền sân khấu Việt Nam do tác giả Vũ Đình Long viết năm 1921. Bùi Như Lai được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chọn làm đạo diễn phục dựng tác phẩm này nhân dịp kỷ niệm 100 năm Sân khấu Kịch nói Việt Nam (1921-2021). Đây là “đứa con tinh thần” mà ông tự hào nhất.
6. “Đến bờ bên kia” (2022): Chuyển thể từ tác phẩm của cố nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, vở diễn đoạt Huy chương Vàng tại Liên hoan Quốc tế Sân khấu thử nghiệm lần thứ V năm 2022. Tác phẩm khẳng định đẳng cấp quốc tế của Bùi Như Lai trong lĩnh vực sân khấu thử nghiệm.
7. “Như hạt mưa sa” (2024): Vở diễn gần đây nhất của Bùi Như Lai, đoạt nhiều giải thưởng tại Liên hoan sân khấu các trường nghệ thuật châu Á, tiếp tục khẳng định tầm ảnh hưởng của ông trong khu vực.

“Dấu ấn đậm chất Bùi Như Lai phải kể đến những công phu của anh khi thực hiện những vở diễn gắn với những số phận con người phải chịu đựng những nỗi đau khổ, oan trái, đắng cay” – Đánh giá của giới chuyên môn về phong cách đạo diễn của Bùi Như Lai.

Gia đình và cuộc sống riêng tư của Bùi Như Lai

Gia đình Bùi Như Lai luôn là nguồn động viên lớn trong sự nghiệp của ông. Vợ của Bùi Như Lai là bà Nông Lê Phương, một biên đạo múa tài năng từng cùng làm việc tại Nhà hát Tuổi trẻ với ông. Cả hai là đồng nghiệp trước khi trở thành vợ chồng, nên hiểu và ủng hộ nhau rất nhiều trong công việc nghệ thuật.

Bùi Như Lai có hai con trai: con lớn hiện đang học lớp 11, con út học lớp 3. Ông chia sẻ rằng các con không học trường quốc tế, không dùng hàng hiệu, gia đình có cuộc sống bình dị như bao người bình thường khác.

Về cuộc sống gia đình, ông tâm sự:

“Vợ tôi là diễn viên, biên đạo múa. Nếu không cùng nghề hẳn cô ấy sẽ không thể chấp nhận được cảnh chồng đi làm đến 12 giờ đêm mới về rồi đến 3-4 giờ sáng mới ngủ. Cùng là trong nghề nên vợ chồng tôi hỗ trợ cho nhau được khá nhiều trong công việc.”

Hiện tại, gia đình Bùi Như Lai sống cùng mẹ ông (cha ông đã qua đời). Bà luôn hỗ trợ trông nom các cháu khi vợ chồng ông đi công tác hoặc làm việc muộn.

Về phương pháp dạy con, Bùi Như Lai khẳng định mình không gia trưởng. Ông và vợ thường cân đối xem ai sẽ “đóng vai ác” vào từng thời điểm để giáo dục con cái một cách hợp lý. Các con được dạy phải có ý thức giúp đỡ bố mẹ việc nhà, sống có trách nhiệm và tự lập.

Dù là nghệ sĩ nổi tiếng với nhiều giải thưởng, Bùi Như Lai vẫn giữ được lối sống giản dị, bình dị. Bùi Như Lai giàu cỡ nào? Ông chia sẻ rằng cả hai vợ chồng đều làm nghệ thuật nên không giàu có, chỉ đủ ăn, nhưng cuộc sống đầy ắp hạnh phúc và ý nghĩa.

“Tôi thích chữ đủ trong đời sống. Đủ mạnh để bảo vệ gia đình, đủ bền bỉ để kiếm sống, đủ lãng mạn để duy trì đời sống vợ chồng, đủ nghiêm khắc để dạy con, đủ thấu hiểu để xem các con nghĩ gì, đủ sức để học, chỉnh sửa bản thân mình” – Triết lý sống của Bùi Như Lai.

Tiểu sử Bùi Như Lai là câu chuyện về một nghệ sĩ tài năng, tận tâm và đầy tâm huyết với nghệ thuật sân khấu Việt Nam. Từ xuất thân khiêm tốn trong gia đình nông dân Hà Nội, ông đã vươn lên trở thành Nghệ sĩ Ưu tú, Tiến sĩ Nghệ thuật học và Hiệu trưởng Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội.

Với hơn 20 năm cống hiến, Bùi Như Lai không chỉ để lại dấu ấn qua những vở diễn đoạt giải thưởng quốc tế mà còn góp phần định hình diện mạo sân khấu đương đại Việt Nam, đào tạo thế hệ nghệ sĩ trẻ tài năng. Ông là tấm gương về sự kiên trì, sáng tạo và cống hiến không ngừng nghỉ cho nghệ thuật dân tộc.